مصاحبه شبکه الجزيره قطر با پنج تن ازمدافعان حقوق ملل و اقوام ايران در تهران

عباس ناصر خبرنگار شبکه الجزيره قطر در آستانه هفتمين دوره انتخابات مجلس شوري اسلامي با 5 تن از فعالان مدني حقوق ملل و اقوام ايران در تهران مجموعه مصاحبه هايي را انجام داد که روز چهارشنبه گذشته(29بهمن ماه) بخشهايي از اين مصاحبه ها در اوقات خبري اين شبکه مشهور ماهواره اي عرب زبان منتشر گرديد.
در اين مصاحبه آقايان يوسف عزيزي بني طرف (عرب الاحواز)،اکبر آزاد(ترک آذربايجان)، حسن عباسيان(عرب الاحواز)،فرزاد صمدلي(ترک آذربايجان)ونوروز حمزي (عرب الاحواز) شرکت داشتند.

- يوسف عزيزي بني طرف
آقيا يوسف عزيزي بني طرف که يکي از فعالان مدني و نويسندگان مشهور عرب در ايران است در اين مصاحبه با تاکيد بر مقوله زشت عرب ستيزي در ميان شوونيستهاي ايران ، بروز چنين حملاتي را ناشي از پندارها و کينه هاي گروهي پان آريانيست دانست . وي با تاکيد بر تاريخ درخشان اعراب در ايران به دورانهايي اشاره کرد که ملل و اقوام فلات ايران در طول تاريخ به دفعات در قالب نظامهاي فدرالي توانستند همگام با حفظ قدرتمندانه وحدت ملي ، منشا اثرات مثبت و تعيين کننده اي درترقي و عمران کشور خود شوند. بني طرف خاطر نشان کرد نظام سياسي حاکم بر ايران تا قبل از کودتاي پهلوي اول و انقراض سلسله قاجاريه تحت عنوان نظام ممالک محروسه ايران شناخته مي شد که اين خود نشان دهنده ريشه دار بودن بحث فدراليسم در ايران است.
وي اظهار داشت در حال حاضر به رغم اينکه اعراب از جمعيتي بيش از 5 ميليون نفر در ايران(7 درصد جمعيت کل) برخوردار هستند شاهد تبعيضها و تحقير هاي گسترده اي در کشور در سطوح مختلف اقتصادي،فرهنگي،سياسي و اجتماعي هستند.

- اکبر آزاد
سپس آقاي اکبر آزاد بعنوان يکي ازنويسندگان و فعالان مدني شناخته شده آذربايجان که در زمينه دفاع از حقوق کودکان تلاشهاي تحسين برانگيزي داشته است ضمن بيان اين جمله که « تحصيل به زبان مادري حق و کار کودکان است» اظهار داشت:
زماني که چند سال قبل آقاي خاتمي رييس جمهورمحترم،براي سخنراني در مجمع عمومي سازمان ملل به نيويورک رفته بودند بر اين مسئله تاکيد کردند که«ايران کشوري کثير المله است» .
هر چند اظهار اين بيانات نتايج داخلي خاصي در بر نداشت ولي براين واقعيت بصورت رسمي صحه گذاشت که ايران ترکيبي است از ملل مختلف والبته متحد.از جمله اين ملتهاي همبسته مي توان به ملل ترکهاي آذربايجان،فارس ، کرد، عرب، تورکمن و بلوچ اشاره کرد.
آزاد با اشاره به اينکه ترکهاي آذربايجان به تنهايي در حدودنيمي از اهالي ايران را تشکيل مي دهند و علاوه بر اين ترکان ترکمن،قشقايي،خراسان،خلج و سايرين نيز با جمعيتهاي مشهودي در ايران حضور دارند اظهار داشت منافع ترکها در ايران با ساير ملتهاي اين کشور به ويژه اعراب مشترکات متنوع و گسترده اي دارد.وي معتقد بود ستمي که بصورت تاريخي طي هشتاد سال گذشته بر ترکان رفته بنوعي بر اعراب نيز تحميل شده است.
آزاد گفت: ترکهاي آذربايجان در تاريخ معاصر شخصيتهاي مشهوري را تقديم نهضت عدالت خواهانه و آزادي طلبانه ملل و اقوام ايران کرده اند.شخصيتهاي کم نظيري چو ن عباس ميرزا،شهيد ستارخان ،شهيد باقرخان، شهيد حيدر خان، شهيد باغبان ،شهيد ثقه الاسلام، شهيد خياباني ، شهيد پيشه وري،پروفسور زهتابي،صفرخان و000 از شخصيتهايي هستند که در راه دفاع از حقوق عموم اقوام وملل ايران از طريق روشنگري وعدالت خواهي و نيز تاسيس و يا تحکيم نظام پارلمانتاريسم در کشور مجدانه کوشيده اند.
اکبر آزاد اظهار داشت بنده با کمال افتخار مي گويم که بانوان آذربايجاني نخستين بار در تاريخ ايران و خاورميانه ، در زمان شهيد بزرگ سيد جعفر پيشه وري توانستند از حق راي دان برخوردار شوند. همچنين اين آذربايجانيها بودند که در 29 بهمن سال 1356 قادر به خلق يکي از عظيمترين قيامهاي ملي تاريخ ايران در تبريز شدند. وي هدف خود از بيان اين مقدمات را معرفي آذربايجانيها بعنوان بنيانگذاران پارلمانتاريسم در ايران و يکي از فعالاترين ملل اين کشور در امر انتخابات دانست. ازادگفت:اما با توجه به اينکه عده کثيري از فعالين حرکت ملي آذربايجان در شهرهاي مختلف زنجان،اردبيل،تبريز،قم،قزوين، همدان ،اروميه و... رد صلاحيت شده اند جهت شرکت در انتخابات پيش روي دچار ترديدهاي عميقي شده ايم.توجه داشته باشيد که در سال 1374 به رغم پيروزي قاطع آقاي دکتر محمود علي چهرگاني در انتخابات مجلس چهارم به لطايف الحيل از حضور وي در عرصه انتخابات جلوگيري شد که بدنبال اين موضوع تشنجهايي هم در آذربايجان وتبريز به وقوع پيوست.صدماتي نيز به آقاي دکترچهرگاني وارد شد که سبب سفر استعلاجي وي به خارج از کشور گرديد.اما در حال حاضر رد صلاحيتها بقدري وسيع صورت گرفته که تمام چهره هاي ملي آ ذربايجان از امکان شرکت در رقابت نيز محروم شده اند.بعنوان مثال به آقاي مهندس عليرضا صرافي بعنوان يکي از برجسته ترين اين شخصيتها مي توان اشاره کرد.
وي اظهار اشت: از نظر من بين اذربايجانيها رغبت چنداني براي شرکت در انتخابات وجود ندارد.بطور يقين در ميان اذربايجانيهاي تهران نيز که حدود 70 درصد از جمعيت اين کلان شهر را تشکيل مي دهند وضع به همين صورت است.

- حسن عباسيان
آقاي حسن عباسيان بعنوان رييس هيات مديره جمعيت عربهاي خوزستاني مقيم تهران(بيت العرب)،نويسنده وديپلمات سابق سومين فعال شناخته شده در زمينه حقوق اقوام وملل ايران بودند که با عباس ناصر خبرنگار شبکه الجزير به گفتگو نشستند.وي با اشاره به مواد 15و19 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران توضيح داد در اين دو قانون بجاي ترکيب معمول «ملت ايران» در هر دوماده از ترکيب« مردم ايران »استفاده شده است.چراکه نويسندگان قانون اساسي به اين امر توجه داشته اند که ايران از ملتهاي مختلف و گروههاي قومي متعدد تشکيل شده است.حتي قانون گذار کوشيده تا در اصل نوزده از کلمه قبيله در کنار کلمه قوم استفاده کرده و به اين ترتيب به اين گروههاي اجتماعي نيز احترام حقوقي قائل شود.
عباسيان اظهار داشت به رغم وجود اين دو ماده در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران متاسفانه از تدريس زبانهاي قومي در مدارس و يا همچنين استفاده از اين زبانها در مطبوعات و رسانه هاي گروهي خودداري مي شود و به اين ترتيب روح مساوات طلبانه حاکم بر اين دو اصل نديده گرفته شده است. وي با تاکيد بر عدم وجود مساوات در ميان اقوام و ملل ايران اظهارداشت که همين امر موجب شده تا به هنگام توزيع مناصب ،پستهاي حساس در اختيار گروه قومي حاکم قرار گيرد.عباسيان افزود اوضاع بقدري نگران کننده استکه در حال حاضر اگردر خوزستان يک عرب به اداره اي برود و در ان اداره با کارمند عرب ديگري روبرو شود حق ندارد با وي به زبان عربي صحبت کند و موظف است تا حتما به فارسي حرف بزند!

- فرزاد صمدلي
آقاي فرزاد صمدلي که در بين فعالين مدني آذربايجان بيشتر بعنوان يک خبرنگار شناخته مي شود در مصاحبه با شبکه الجزيره با تاکيد بر اهميت روز جهاني زبان مادري ( 21 فوريه- دوم اسفند) اظهار داشت:
متاسفانه طي 25 سال اخير از جانب دولتهاي حاکم در قبال زبان مادري بيش از دو سوم از ايرانيهاي غير فارس زبان ، جز بعضي سخنان مثبت، ́́́اقدام حمايتي قابل توجهي مشاهده نشده است.صمدلي با بيان اينکه اساسا در دوران استبداد سياه رضاخاني،انتخاب زبان رسمي در ايران به رغم اکثريت تاريخي ترکهاي ايران، عملا بصورت آيين نامه اي و دستوري صورت گرفته است خواستار توجه جدي به همه پرنسيپهاي بين المللي در ارتباط با کشور هاي کثيرالمله اي همانند ايران شد. وي همچنين با اشاره به قانون اساسي افغانستان و نيز پيش نويس قانون اساسي عراق متذکر شد که اصولا در کشورهايي چون ايران تاکيد بر يک زبانه بودن نظام رسمي چندان قادر به پاسخگويي مطالبات حقه اقوام وملل آن کشورها نخواهد شد و تداوم اين امر سبب خواهد گرديد تا قوم يا ملتي که زبان وي بعنوان تنها زبان رسمي مملکت شناخته شده است خود را به مثابه تمثيلگر واحد هويت آن کشور بشناسد و به اين ترتيب خواسته و يا نا خواسته در امتداد حذف هويتهاي غير رسمي که البته در مواقعي غني تر و قوي تر از ان هويت رسمي نيزهستند حرکت کند . صمدلي با تاکيد بر ضرورت ورود به مبحث دو زبانگي در ايران جهت جلوگيري ازظهور شوونيسم و نيز رسميت منطقه اي تمام زبانهاي شناخته شده کشور خواهان آغاز تدريجي اين گفتگو بصورت کاملا مدني ، صبورانه و منطقي در ميان اقوام وملل ايران گرديد.
وي همچنين با اشاره به بيانيه مشهور آذربايجان دانيشير(آذربايجان سخن مي گويد)که براي اولين بار در کشور به امضاي بيش از 600 تن از فرهيختگان و فعالان حقوق مدني آذربايجان رسيده است اظهار داشت :اين بيانيه که برخي از آن بعنوان مانيفست آذربايجان هم اسم برده اند تنها بدنبال احقاق حقوق ترکان آذربايجان ويا ديگر ترکهاي ايران نيست.بلکه ادبيات اين بيانيه بگونه اي تنظيم شده است که تمام اقوام و ملل ايران را بدون کوچکترين تبعيضي در بر مي گيرد.
ضرورت حاکميت دمکراسي فراگير در کشور بر اساس اصول عام جمهوريهاي پارلمانتاريستي، حرکت به سمت فدراليسم ، ضرورت توجه غير تبعيض آميز به همه زبانهاي رايج در ايران،تاکيد بر اهميت توزيع برابر تمام امکانات مادي و معنوي در سطح ايران، دفاع بلارجحان از مواريث فرهنگي همه اقوام و ملل ايران، رعايت دقيق کنوانسيونهاي مربوط به حقوق زنان و کودکان ،صيانت جدي از سلامت محيط زيست و نيز ايجاد روابط متعادل و واقعي با کشورهاي جهان از جمله اصولي بودند که توسط نامبرده در توضيح بيانيه« آذربايجان دانيشير » گفته شد.
صمدلي همچنين با توجه به توزيع دردناک امکانات اقتصادي پرسيد چگونه ممکن است شهروندعرب خوزستاني که بيش از دو سوم از بودجه کل کشور را با فروش منابع نفتي اش تامين مي کنند و سنگينترين شدائد را در دوران جنگ 8 ساله متحمل شده است طي هشتاد سال گذشته زير اندازش گليم و سقفش حصير باقي مانده باشد و يا اکثريت آذربايجاني اي که موثرترين نقش را در تاريخ و فرهنگ اين سرزمين داشته است در حال حاضر اين گونه در فقر و فلاکت زندگي کند و از همه بدتر در رسانه ها و يا کتب رسمي تحقير و تضعيف شوند?!
وي گفت من همانگونه که براي ويران شدن ارک بم به دليل زلزله دردناک اخير بشدت متاثرم براي ارک عليشاه درتبريز،گنبد سلطانيه در زنجان ،قصر شيخ خزعل در اهواز و يا ديگر آثار قومي کشورم که در معرض بي توجهي قرار گرفته اند بسيار نگرانم!

- نوروز حمزي
آقاي نوروز حمزي که يکي از فعالان فرهنگي عرب و همچنين از خبرنگاران شناخته شده در جامعه مطبوعاتي کشورمان مي باشد پنجمين فردي بود که با شبکه الجزير در خصوص حقوق اقوام وملل ايران مصاحبه کرد.وي با ارايه تعريف حقوقي از مفهوم اقليت باتوجه به اسناد بين المللي مربوط به حقوق اقليتها من جمله مقدمه و مواد 13و55و76 منشور سازمان ملل متحد ،ماده دوم اعلاميه جهاني حقوق بشر، مواد 18 و19و24و25و26و27ميثاق بين المللي حقوق مدني و سياسي ناظر بر رعايت حقوق همه افراد بدون هر گونه تبعيض خواستار رعايت دقيق مفاد تمام اسناد و کنوانسيونهاي بين المللي اي گرديد که دولت ايران همچون منشور ملل متحد(1324)،ميثاق بين المللي حقوق مدني - سياسي و حقوق اقتصادي- اجتماعي(1354)،کنوانسيون بين المللي منع و مجازات جنوسايد (1334) ،کنوانسيون بين المللي رفع تبعيض نژادي(1347)،کنوانسيون حقوق کودک (1372) ، کنوانسيون رفع تبعيض در امر تعليمات(1346) و همچنين مواد 15 و 19 و 20 و 48 قانون اساسي جمهوري اسلامي تاييد يا تدوين کرده است.
وي همچنين با انتقاد از فرهنگ حاکم در خصوص خرده فرهنگ و يا اقليت خطاب کردن اقوام وملل ايران اظهار داشت اين اصطلاحات در حالي استفاده مي شود که هموطنان فارس زبان ما تنها يکي از اين اقوام وملل بوده و حتي فاقد اکثريت نسبي نيز هستند.وي خاطر نشان کرد که بعنوان مثال در همين طهران ، ترکها با بيش از 70 درصد ،نخستين کساني هستند که جمعيت پايتخت ايران را تشکيل مي دهند.
آقاي حمزي با اشاره به برنامه چهارم توسعه گفت اين برنامه فاقد هر گونه تلاشي براي توسعه و پرورش فرهنگي عموم اقوام وملل ايران است.وي با اشاره به عملياتي شدن طرح آمايش اقوام که در امتداد تغيير ترکيب بافت جمعيتي مناطق قومي طراحي شده است افزود د رحال حاضر متاسفانه من اينده اقوام و ملل ايران بويژه اعراب را تنها با دو گزينه روبرو مي بينم:
وجود و عدم وجود!