گزارش پشت پرده جناح هاى مجلس ؛ نخستين چالش برسر فراكسيونى شدن مجلس، محمد نورى، روزنامه ايران

حسين مظفر، محمدحسن ابوترابى و نبى الله رودكى، سه عضو سرشناس مجلس هفتم، روز يكشنبه در اولين جلسه محرمانه مجلس، مأموريت ويژه اى بر دوش گرفتند تا جمع نمايندگانى را كه در شرف تشكيل فراكسيونى جديد بودند، از تصميم شان منصرف كنند. حسين فدايى، دبيركل جمعيت ايثارگران (متحد انتخاباتى آبادگران) به اتفاق شمارى از افراد بسيجى و ايثارگر مجلس در آستانه ايجاد فراكسيونى به همين نام (ايثارگران مجلس) بودند كه ريش سفيدان آبادگران پا پيش نهاده و همراهان ايثارگر خود را از نتايج منفى اين اقدام باخبر كردند. اما ايثارگران، اولين تشكلى نبودند كه ايده فراكسيون سازى آنها با واكنش عتاب آلود آبادگران مواجه شد.
پيش از اين، تقاضاها و تلاش چند طيف ديگر از نمايندگان براى فراكسيون سازى نيز از سوى آبادگران مضر و مردود اعلام شده بود.
آبادگران پيش و پس از ورود به مجلس اعلام كرده بودند كه تركيب مجلس هفتم تركيبى يكپارچه با بيش از ۲۰۰ عضو ارزشى و انقلابى است كه آفت گروه بندى و تحزب در پيكره آن راهى ندارد.
آنها هرچند حاضر نشدند كد انتخابى يك جريده عصر يعنى «يكدست بودن» را به خود اطلاق كنند اما با شدت و شوق از يكپارچگى ارزشى جمعيت شان دفاع كردند.
اما اصرار و اهتمام آبادگران براى حفظ نظم سازمانى مجلس جديد چندان قرين توفيق نبوده است، چه آنكه جمع ۷۰ نفره مستقل ها چند روز مانده به افتتاح مجلس، فراكسيون خود را شكل داد و عزم دوستان آبادگر خود را براى همرنگ كردن مجلس به چالش كشيد. جمع محدود دوم خرداديها نيز چند روزى است با تشكيل نشست هاى هفتگى به دنبال گردآورى هواداران دور و نزديك خود است و در همان حال، زمزمه تشكيل فراكسيونهاى با نام و نشانهاى صنفى و منطقه اى به گوش مى رسد.
> رديه آبادگران بر رفتار فراكسيونى
مانيفست آبادگران در مخالفت با كار فراكسيونى، اولين بار بر زبان تشكيلاتى ترين چهره مجلس هفتم ـ محمدرضا باهنر ـ جارى شد. باهنر كه باتجربه ليدرى مجلس پنجم اكنون در مقام يكى از طراحان سياسى مجلس هفتم ظاهر شده، در مصاحبه اى مبسوط با «ايرنا» اعلام كرد: «تلاش مى كنيم تا آنجا كه نفوذ داريم فراكسيونهاى سياسى (در مجلس هفتم) تشكيل نشود.»
آبادگران همچنان كه در سخنان باهنر و سران مجلس هفتم متبلور است، حزب و فراكسيون را همزاد مفهوم مبارزه و قدرت مى خواند. مفهومى كه به زعم آبادگران پيش از هرچيز، شعار خدمت و آبادانى آنها را به چالش خواهدكشاند. باهنر مى گويد: «اگر فراكسيونى تشكيل شود و بخواهد با ما مبارزه سياسى كند ما اعلام مى كنيم كه اهل دعواى سياسى نيستيم و اگر قرار است مسابقه اى باشد بايد مسابقه در خيرات و خدمت رسانى به مردم باشد.» آبادگران در توصيف عواقب كار فراكسيونى و حزبى در مجلس تعابيرى را به خدمت مى گيرد كه صرفاً كراهت را درنگاه مخاطب برمى انگيزد. كما اينكه نايب رئيس مجلس هفتم در مصاحبه خود بارها ازتقابل و مبارزه احزاب با عبارت تقابل قبيله اى و قومى ياد مى كند كه جز جاه طلبى و اختلاف افكنى بهره اى براى كشور ندارد.
آبادگران بر آن است تا بگويد تصميم اش براى پرهيز از كار حزبى در مجلس بر يك زمينه اجتماعى و ذهنيت افكار عمومى استوار است. زمينه اى كه به زعم آبادگران با آثارى مخرب و مضر آكنده است.
در تصويرى كه آبادگران از تحزب و احزاب در مجالس گذشته ارائه مى كنند، عملكرد گروههاى سياسى منشأ اختلاف و نزاع است و حركتهاى حزبى در روزگار امروز پارلمانها، حكم «اعمال مهمل» را دارد. نايب رئيس مجلس هفتم مى گويد: وقتى فراكسيونها در مجلس تشكيل شود، ممكن است بحث هاى سياسى هم پيش آيد كه ما با آن مخالفيم.
آبادگران از نفى رفتارهاى حزبى به نفى سياست محورى در سياسى ترين نهاد جمهورى اسلامى (مجلس) مى رسند. اگر ديروز در پارلمان شوراى شهر اين عبارت كه ما فرصت فكر كردن به كار سياسى را نداريم، بر زبان چهره هاى ناشناس آبادگران جارى مى شد، امروز سرشناس ترين عناصر مجلس هفتم (باهنر و توكلى) مى گويند: «وقتى را براى برخوردهاى سياسى صرف نخواهيم كرد.»
اما از دلايل ذهنى و تئوريك كه بگذريم، آبادگران معتقدند كه منتخبان مجلس جديد همگى از يك تبار و طايفه اند و تقسيم و گروه بندى آنها به اكثريت و اقليت ـ محافظه كاران و مستقل ها ـ خيالى بيش نيست. آنها تأكيد مى كنند خيل نمايندگان مجلس هفتم با يك ايدئولوژى و هدف يعنى ارزشگرايى و خدمتگزارى كارت وكالت گرفته اند و تجزيه و انشقاق آنها به دستجاتى با نامهاى مختلف خيانتى به آن اصول و آرمان است. همين تلقى از هويت مشترك نمايندگان و يكپارچگى مجلس باعث شد كه اعضاى آبادگران تندترين خطابه را نسبت به فراكسيون وفاق اتخاذ كنند. حميدرضا كاتوزيان، منتخب تهران آبادگران، تشكيل فراكسيون وفاق را سؤال انگيز خوانده و مى گويد: اگر كسى دنبال اين باشد كه براى خود تشكيلاتى راه بيندازد و اقدام به سهم خواهى كند، اين اقدام در خلاف جهت اهداف رهبرى و انقلاب است و در مرز خيانت قرارگرفته است. همگروه كاتوزيان در هيأت رئيسه نيز مى گويد: همين افرادى كه اعلام مى كنند ما مستقل هستيم هرچه نگاه مى كنيم با ما اختلاف ندارند مگر اينكه تقسيمات قبيله اى شكل بگيرد كه البته احساس مى كنيم جاى اين تقسيمات در مجلس هفتم نيست.
> دفاعيه مستقل ها بر فراكسيونى شدن مجلس
رقباى آبادگران در فراكسيون وفاق تمام نصايح و سرزنش هاى حريف را به ديده شك و بدبينى مى نگرند، اول از اين جهت كه مى گويند رشته اصلى مخالفت با كار حزبى در مجلس به دست حزبى ترين چهره هاى مجلس هفتم افراشته شده است. بى سبب نبود كه اولين رويارويى مستقل ها با آبادگران زمانى روى داد كه دبيركل جامعه اسلامى مهندسين، رهبرى اجلاس مجلس هفتمى ها را برعهده داشت. در آن اجلاس ميرمحمدى، چهره شاخص مستقل ها در اعتراض به آنچه شيوه اجبار و تحميل در روش مديريت اجلاس خواند، ياران خود را به آبستراكسيون فراخواند.

مستقل ها، چنان كه ميرمحمدى، اميدوار رضايى و طلايى نيك گفته اند اصرار آبادگران به يكپارچگى و همسانى را نفى تكثر مى دانند و اعلام كرده اند كه هر نماينده اى در انتخاب روش و كار پارلمانى خود آزاد است و پارلمان كانون تضارب انديشه ها و روشها است. مستقل ها با يادآورى تجارب مجالس گذشته به رقباى آبادگر خود مى گويند: هرگونه تلاش براى تشكيل يك اكثريت مطلق و مجلس تك صدايى به سكوت و سكون خواهد انجاميد.
اميدوار رضايى در تشريح دفاعيه فراكسيون وفاق مى گويد: عزم ما توزيع قدرتها و فرصتها در مجلس و شكستن روش انحصار است.
مستقل ها نيز چون آبادگران به شناسنامه ارزشى و هويت اعتقادى خود مى بالند، اما مى گويند عقايد و ارزشها نبايد دستمايه مرزبنديها و دسته بنديها در مجلس جديد شود.
> پرهيز از كارفراكسيونى تصميمى مقطعى
آبادگران اين هفته در حالى آخرين حلقه تلاش خود براى ملغى كردن تصميم فراكسيونى ياران خود را به انجام رساندند كه در آستانه شروع به كار كميسيونها، دامنه فعاليت حزبى و فراكسيونى نمايندگان اوج گرفته است.
طى ۱۳ روز از تشكيل مجلس هفتم، اعلاميه موجوديت چندين فراكسيون بر پيشانى جرايد نشسته است.
تنها جناحهاى قدرت در بيرون مجلس نيستند كه سمپات ها و ياران خود را به سازماندهى پارلمانى فرامى خوانند بلكه اصناف فرهنگى، اقشار اجتماعى و قوميت هاى مختلف در مركز و مناطق مختلف منتخبان خود را به سمت ايجاد جبهه مشترك سوق مى دهند.

در اين ميان، ديدگاه آبادگران براى پرهيز از فراكسيون سازى درحالى درتقابل با طيف هاى ديگر مجلس قرار گرفته كه گرايش به كار حزبى نزد متحدان آبادگران اوج گرفته است. از ميان حاميان حزبى آبادگران، مؤتلفه چند روز پيش از انتخابات رسماً وارد باشگاه احزاب شد و جامعه اسلامى مهندسين به همراه چند تشكل راستگرا، بر رياست خانه احزاب تكيه زد.
و اين همه در حالى است كه به گفته ناظران، تئوريسين هاى جناح راست در انتخابات اخير يكى از حزبى ترين روشهاى سازماندهى وچينش مهره ها را به كار بستند.
اعتقاد برخى از سران مجلس هفتم بر اين است كه فاصله گيرى از كار حزبى توسط آبادگران يك تصميم پايدار و هميشگى نيست بلكه حساسيت روزهاى آغازين مجلس و اقتضاى دوره تثبيت رهبريت بر پارلمان است كه آنها را به احتياط و اكراه در عرصه تحزب واداشته است. كما اينكه نايب رئيس مجلس هفتم مى گويد: علاقه منديم يك حزب فراگير داشته باشيم اما اكنون نه موقعيت مطلوب است و نه امكانات لازم وجود دارد.
يك عضو شاخص مستقل ها نيز مى گويد: آبادگران منطق دورى از كار فراكسيون را تا نيمه دوم سال ۸۲ پى خواهندگرفت و با نزديك شدن فصل رقابت انتخابات رياست جمهورى، آهنگ فعاليت حزبى در مجلس ومحفل آبادگران شتاب خواهدگرفت.