مشکاتيان: لطفی نسبت به دهه ۵۰ عقبگرد داشت، فارس

فارس؛ پرويز مشکاتيان گفت؛ لطفی در اجرای اخير خود در ايران نسبت به دهه ۵۰ پيشرفتی نکرده بود، بلکه عقبگرد هم داشت.

کنسرت محمدرضا لطفی، آهنگساز و نوازنده برجسته تار، پس از ۲۵ سال در کاخ نياوران، با بازتاب های مختلفی در محافل هنری و رسانه ای روبه رو شد. به رغم چيره دستی و بزرگی اين نوازنده و آهنگساز موسيقی اصيل ايرانی، بسياری از علاقه مندان وی و موسيقی ايرانی بر اين اعتقادند که اجرای اخير لطفی توقعات را برآورده نکرده و اين اجرا درخشش قديم آثار لطفی را نداشته است. پرويز مشکاتيان آهنگساز و نوازنده سنتور در خصوص کنسرت اخير محمدرضا لطفی در کاخ نياوران پس از ۲۵سال گفت؛ من بهترين کار لطفی را در ابوعطا می دانم، آن هم ابوعطايی که در سفارت آلمان با شجريان اجرا کرد. آن اجرا يکی از زيباترين ابوعطاهای ايرانی است. شجريان بعد از آن آواز زيباتر دارد اما لطفی کار باشکوه تر از آن ندارد.

مشکاتيان با تاکيد بر بزرگی و اهميت لطفی در موسيقی ايرانی طی چند دهه گذشته تصريح کرد؛ اگر آن شب لطفی را من در اندازه همين ابوعطا هم می ديدم باز برايم پذيرفتنی بود و می گفتم در عرض ۲۵ سال توانسته خودش را حفظ کند. اما متاسفانه خيلی بدتر بود. فکر کردم که خواب می بينم. هنوز برايم جا نيفتاده که چه اتفاقی برای لطفی افتاده بود و چرا چنين شد. وی با اشاره به غزل خوانی لطفی در اين برنامه افزود؛ چرا لطفی بايد به آن شکل تفال بگيرد و ده صفحه را هم ورق بزند و غزلی را که شب قبل غلط خوانده باز هم غلط بخواند؟ درست است که ايشان مدت ها در ايران نبودند اما اين جامعه در عرض ۲۵ سال خيلی تغيير کرده و استعدادهای زيادی در آن ظهور کرده است.

اين آهنگساز با تاکيد بر اينکه قرار نيست که نوازندگان ما مثل قدما ساز بزنند، اظهار داشت؛ کاويدن آثار گذشتگان چراغ راهی برای اکنون و آينده است. قرار نيست ما خودمان را به ۸۰۰ سال پيش و زمان حافظ پرتاب کنيم و مانند او غزل بگوييم. ما از حافظ، سعدی، خواجو و ديگران طرفی بربستيم و در حال حاضر اينجا قرار داريم و بايد برای آيندگان نيز کاری بکنيم چرا که انسان وامدار انسان است.

وی بيان داشت؛ جغرافيای فرهنگ بشری زنجيروار جلو می رود. حافظ در زمان خودش روی دوش خواجو و نظامی حافظ شد. ولی اينکه اکنون شما روی دوش ميرزا عبدالله، ميرزا حسينقلی و درويش خان سوار شويد آينده روی دوش چه کسی سوار شود؟ صحبت های من نفی گذشتگان نيست بلکه می گويم آنها وسيله ای بودند که ما با گذشته موسيقی خود آشنا شويم و طرفی برای آيندگان ببنديم.

سرپرست گروه عارف با انتقاد از اظهارات لطفی در ابتدای ورود به ايران مبنی بر اينکه کسی در اين ۲۵ سال کاری در موسيقی ايرانی نکرده، گفت؛ ای ميل ها و فکس هايی برای من در خصوص کنسرت لطفی آمده که گفته اند رهنمودهايی که از کنسرت لطفی گرفته ايم اين است که سازمان را کوک نکنيم و هر کجا کم آورده ايم شعر را غلط بخوانيم،

وی ادامه داد؛ شما می توانيد از عاطفه زمان سوءاستفاده کنيد اما با حافظه زمان چه کار می شود کرد؟ در شب کنسرت برخی بلند شدند و رفتند و اين برای يک هنرمند آن هم در سطح لطفی فاجعه است.

مشکاتيان با بيان اينکه اين اجرا تاثير خيلی بدی روی علاقه مندان موسيقی گذاشت، گفت؛ درود بر مردم که حرمت گذاشتند ولی جواب نگرفتند حتی برای دو دقيقه. اين آهنگساز با اشاره به دونوازی لطفی و قوی حلم نيز گفت؛ قوی حلم نوازنده متوسطی است و اين جای سوال دارد که چرا لطفی از نوازندگان کوشا و توانمند خودمان بهره نبرد.

مشکاتيان در خاتمه درخصوص نواختن چند ساز توسط لطفی خاطرنشان کرد؛ اين مساله فی نفسه بد نيست اما مهم اين است که چگونه باشد. ايشان وقتی دف را برداشتند پوستش افتاده بود. آيا آقای لطفی نمی دانند که وقتی دف را جلو دهانشان بگيرند حائلی می شود بين صدای ايشان و ميکروفن؟ تازه با اين حال سر دف نيز مرتباً به ميکروفن می خورد و صدا می داد. گرانی بليت کنسرت لطفی و فروش بروشورهای آن توسط برگزارکنندگان از ديگر مواردی بود که مورد انتقاد شديد مشکاتيان قرار گرفت. به اعتقاد اين آهنگساز علاقه مندان لطفی و موسيقی ايرانی که اين هزينه را برای ديدن کنسرت وی پرداخت کردند، جواب خود را نگرفتند.