نامه سرگشاده تعدادي از فعالين جنبش دانشجوئي تيرماه ۷۸ دانشگاه تبريز خطاب به حدادعادل رئيس مجلس شوراي اسلامي

با سلام و احترام ؛
مجلس هفتم هفته گذشته كار خود را آغاز كرد. به بهانه آغاز كار مجلس مطالبي را به استحضار جنابعالي و ساير همكارانتان در مجلس شوراي اسلامي مي رسانيم . قطعاٌ مي بايست نسبت به وضعيت جاري كشور ارزيابي اي داشته باشيد تا بتوانيد گام هاي درست ، موثر و اساسي در راستاي منافع ملي و منافع مردمي برداريد كه لفظ نمايندگي آن ها را يدك مي كشيد .
نمي دانيم ارزيابي شما از وضعيت كنوني چيست ؟ اما اين را مي دانيم كشور ما دچار بحران هاي متنوع وگوناگوني است كه علل تاريخي ، جهاني و داخلي دارند و روز به روز بر حجم ، تنوع و پيچيدگي آنها افزوده مي شود . اصرار حاكميت بر بقا و تداوم سياست هاي فرسوده و ناكارآمد نيز خود تشديد كننده ي بحران هاست .رويكرد چاره جويانه ي شما براي حل اين بحران ها چيست؟
آيا در راستاي منافع ملي و مردم ايران خواهد بود يا در راستاي حفظ و بقاي سلطه و هژموني فعلي ؟ از ميان پيشرفت و ترقي كشور با واپس گرايي هاي تاريخي و فرهنگي و سياسي و اقتصادي و اجتماعي كدام يك را بر مي گزينيد ؟ از ميان مطالبات اكثريت خاموش و محروم از حقوق مسلم و اوليه و با اقليت پرخاش گر و برخوردار از انواع مصونيت هاي قانوني و غير قانوني كداميك را در دستور كار خود قرار خواهيد داد ؟ اگر براي فرار از پاسخ گويي به اين مطالبات ، رويكرد اقتصادي و اجتماعي پيش گرفته و گشايش هاي اقتصادي و اجتماعي را عنوان مي كنيد، اين سئوال را پاسخ دهيد آيا بار ديگر تجربه دو دهه ي كارگزاران جمهوري اسلامي ايران را براي حل مشكلات اجتماعي و اقتصادي بكار خواهيد بست ؟ خوشبختانه هر دو روي كرد سوسياليستي و اقتصاد آزاد و هر كدام را براي يك دهه بكار بسته ايد و جوابي نگرفته ايد آيا نمي دانيد و هنوز ياد نگرفته ايد كه مشكل اصلي جامعه ما چيز ديگري است ؟ آيا كماكان به راه حل هاي مقطعي و تسكين دهنده بسنده خواهد شد ؟ آيا اين ملت كه شما ها را از حضيض ذلت به اوج قدرت و عزت و افتخار رساند و بيست و چند سال نيز تاوان آن را در سختي هاي ناشي از تحميل جنگ و امثال آن داد ، شايسته ي اين نيست كه حاصل يكصد و چند سال تلاش و مساعي خود را با برقراري حاكميت ملي شاهد باشد؟ آيا زمان آن فرا نرسيده است تا به حاكميت فردي و مطلقه خاتمه داده و به منظور رهايي از حلقه هاي عقب ماندگي و واپس گرايي و سپس گام نهادن در مسير پيشرفت و ترقي و پيوستن به قافله جهاني ، به تفكرات انديشه هاي پوسيده ي انحصارگرايي و تماميت خواهي در قدرت و ثروت و فرهنگ و نيزشيوه هاي مديريتي و منسوخ "حداكثر گرايانه" در بخش دولتي و حكومتي و هم چنين ترويج همسان گرايي و يكسان سازي علايق و سلائق در حوزه ي فرهنگي و اجتماعي جامعه خاتمه داده و نسخه پيچي هاي بي حاصل اقتصادي و اجتماعي را وا نهاده و با روي آوردن به " حداقل گرايي " در بخش دولتي و حكومتي و "خصوصي سازي " در بخش اقتصادي و اجتماعي و" تكثر گرايي " در حوزه ي اجتماعي و فرهنگي و " تقويت نهادهاي مدني " به عنوان تبلور اراده ي ملي و منشاء و سرچشمه حاكميت مردم ، سعادت و شقاوت جامعه را بدست خود مردم سپرد؟
البته يادآوري كنيم ما نه شما را نمايندگان واقعي ونه مجلس فعلي را مجلس نمايندگان مي دانيم چراكه باورهاي ما و واقعيت هاي موجود چنين اجازه اي را به ما نميدهد:
دليل اول اينكه- بر اساس باورهاي ما وادبيات سياسي آكادميك ، پارلمان و " مجلس نمايندگان" تعريفي دارد كه ماهيت آن را مشخص مي كند. مجلس نمايندگان تنها يك لفظ نيست كه بتوان با اضافه كردن پسوند يا پيشوندهايي مانند "اسلامي" ماهيت آن را مخدوش كرد. اگر پروسه ي انتخابات و انتخاب نمايندگان به درستي انجام نشود ، ما فاقد پارلمان هستيم و لاجرم آن اختيارات و جايگاه را كه در حكومت هاي مدرن دارد نخواهد داشت. البته ممكن است مجلس مشورتي داشته باشيم كه بر سر آن مناقشه اي نيست ولي مجلس نمايندگان نخواهد بود. بهر حال مجلس نمايندگان چه اسلامي و چه غير اسلامي بايد ماهيت "پارلماني" خودش را حفظ كند و اگر "اسلامي" بودن پروسه انتخابات و مولفه هاي مجلس را خدشه دار بكند. قطعاً مجلس نمايندگان نخواهيم داشت . بر اين اساس ما نه شما را نمايندگان مجلس مي دانيم و نه مجلس را "مجلس نمايندگان".
دليل دوم اينكه - ممكن است كه شما با استناد و استدلال به نظام جمهوري اسلامي - كه ساختار حقوقي آن در قانون اساسي آمده است – اظهاركنيد به مجلس شوراي ملي راه يافته ايد ، پس نمايندگان مردم محسوب مي شويد. اما در اين صورت هم نمي توانيد با قاطعيت كامل اين سخنان را بگوييد چرا كه وقتي يكي از نهادهاي مشروع ، رسمي و قانوني بنام "دولت" جمهوري اسلامي برگزاري انتخابات را قانوني نمي داند و فقط با استناد حكم حكومتي آن را مي پذيرد، محل اشكال و تامل جدي بوده و نشان گر بحراني است كه خود را در ناكار آمدي يك يا چند نهاد يا در ناكار آمدي قانون اساسي بروز مي دهد. همين بحران است كه سايه خود را به صورتي نا خواسته بر تصميم گيري هاي شما نيزخواهد افكند. و اگر همانند اصلاح طلبان از درون حكومت دچار مشكل نشويد، از بيرون حكومت دچار مشكل خواهيد شد. از اين منظر دائما در معرض چالش ها و كشمكش ها خواهيد بود چالش هايي ميان ذوب شدن درايدئولوژي حكومت و اقتصاد سياسي نظام جمهوري اسلامي از يك طرف و استقلال نهاد مجلس از ساير نهادها - يعني ايفاي نقش نمايندگي مطالبات ملت و نظارت بر عملكرد حاكميت هم در بعد قضا و هم در بعد اجرا - از طرف ديگر.
علاوه بر موضوع بالا خود قانون اساسي نيز - هم در حوزه نظر و هم در حوزه عمل - نيازمند تجديد نظر بوده و هم از اين نظر كه كماكان مورد تائيد مردم ايران باشد، جاي تامل دارد. قانون اساسي اي كه پيرامون آن ترديد هايي وجود دارد نمي تواند تكيه گاه مطمئني براي اثبات حقانيت فرد يا گروهي قرار گيرد.
بنابراين هم به لحاظ ساختار اجرايي نظام جمهوري اسلامي و هم به لحاظ ساختار حقوقي نظام نمي توانيد با اطمينان از نمايندگي خود صحبت كنيد. اما بهر حال در آن جايگاه قرار گرفته ايد و يكي از دلايل تهيه نامه مذكور خطاب به شما هم اين نكته است . دليل ديگر هم اينكه هزينه فرصت ، به علت ايستايي هاي مكرر و دراز مدت جامعه ايران از يك سو و شتاب روزافزون تحولات جامعه جهاني و كشورهاي خاور ميانه خصوصا كشورهاي همسايه از سوي ديگر ، آنچنان افزايش يافته است كه تامل بيش از اين و سپردن كارها به دست زمان يا منجي هايي كه در آينده خواهند آمد ، ديگرنه جايز است ونه چاره ساز. هم چنين هم هزينه هاي مجلس شوراي اسلامي از اموال عمومي انجام مي گيرد وهم تصميمات شما مستقيم و غير مستقيم با آينده ي كشور ارتباط دارد.از اين رو ضمن خطاب به شما توصيه هاي زير را نيز داريم :

۱- همانطور كه قبلا نيز اشاره شد يكي از نتايج بحران ناكارآمدي، " عدم استقلال" نهاد مجلس يا به تعبيري صوري و فرمايشي بودن آن است و چون فرمايشي هستند از پاسخ گويي مي روند طفره مي روند و همين امر موجب بي اعتمادي مردم نسبت به نهادهاي رسمي و حكومتي در يكصد سال اخير شده است. مردم باور ندارند كه اين نهادها نماينده مردم بوده و در جهت كسب رضايت مردم تلاش مي كنند. پس از سوي مردم هم جدي گرفته نمي شوند. بنابراين اگر شما نتوانيد استقلال خود را از ساير نهادها ، خصوصا نهادها و محافلي كه شائبه هماهنگي شما با آنها وجود دارد نشان بدهيد، موفق به جلب اعتماد مردم نخواهد بود.
اگر قبول كنيم كه آبادگران تشكيلات مستقلي است كه بر اساس دما گوژي بنا نشده و قصد تداوم هژموني فعلي را ندارد، از هم اكنون مي بايست با سرلوحه قرار دادن استقلال مجلس و دفاع از "مطالبات دمكراتيك مردم" شايستگي خود را براي جلب اعتماد مردم نشان دهد. اگر شما نيز مانند يكي از دوستانتان مايل به اعمال عقلانيت و پوسته شكني در لايه هاي بالاي حكومتي بوده واز نتايج مثبت اين عقلانيت استقبال مي كنيد. چرا اين حق را براي باقي مردم قائل نيستيد و اجازه نمي دهيد باقي مردم نيز پوسته شكني كنند و از نتايج مثبت آن بهره مند شوند؟
۲- اين كه اصلاح طلبان رفته اند و آبادگران آمده اند چيزي را عوض نكرده است. كسي با الفاظ و عناوين مناقشه اي ندارد. همانطور كه خود بهتر مي دانيد شما در سايه ي" قهر مردم " و تقويت اين قهر بر كرسي هاي نمايندگي تكيه زده ايد گاهي اوقات مشاهده مي شود بعضي از دوستان شما باورشان آمده كه نمايند مردم هستند و تصورشان اين است كه مردم به دليل ناكامي از اصلاح طلبان به آبادگران روي آورده اند در صورتي كه خودتان بهتر مي دانيد چنين نيست . و حركت برروي نوار بي اعتمادي و قهر مردم بسيار خطرناك است . كارهاي بزرگ ، افراد بزرگي را مي طلبد . مطالعه ي سوابق دوستان شما در مجلس شوراي اسلامي نشان مي دهد كه به اندازه كافي بزرگ نيستند. حتي در پاره اي موارد كساني را مي توان مشاهده كرد كه نقش موثري در سركوب دانشجويان حوادث تيرماه ۷۸ در تبريز و تهران داشته اند . و به دليل اقدامات ناشايسته ي خود امنيت كشور را دچار بحران و تزلزل نمودند . وجود چنين افرادي در سلك و لباس نمايندگي دهن كجي آشكار و صريح به ملتي است كه رويه ي قهر را برگزيده است و عواقب نامعلومي دارد . ضمن اين كه ما نيز نسبت به آن آرام نخواهيم نشست .

علي مهري - علي بيكس – پيمان عارف