ايران كنترا دوم؟ گزارش واشنگتن مانتلي از عمليات پنتاگون، رويداد

يکشنبه 8 شهريور - رويداد

عصر روز جمعه، شبكه تلويزيوني «سي‌بي‌سي نيوز» اعلام كرد كه پليس فدرال آمريكا در حال تحقيق در مورد اين موضوع است كه يك كارمند عالي رتبه وزارت دفاع اين كشور اطلاعات محرمانه و طبقه‌بندي شده درباره ايران را از طريق يك سازمان با نفوذ اسرائيلي به دولت اسرائيل منتقل كرده است. اين تحقيقات بر روي «لري فرانكلين» يك مأمور كهنه‌كار اطلاعاتي وزارت دفاع با تخصص ايران است كه هم اكنون زير نظر «داگلاس فيث» از عقاب‌هاي مشهور پنتاگون كار مي‌كند.
تحقيقات از «فرانكلين»، نوري درخشان برتلاش‌ها و تقلاهاي پشت پرده دولت «بوش» بر سر سمت و سوي سياست خارجي اين كشور در باره ايران تابانده است. FBI هم اكنون درباره ارتباط مخالفان ايراني و مشاوران دفتر «فيث» تحقيق مي‌كند، امري كه توسط برخي مقامات آمريكايي انكار مي‌شد.
فرانكلين و يك عضو ديگر دفتر فيث به نام «هارولد رود» كه متخصص مسائل خاورميانه است، دو مقام رسمي هستند كه در اين ارتباط‌ها حضور داشته‌اند و با «منوچهر قرباني‌فر» دلال سلاح ايراني و ايرانيان تبعيدي، مخالفان و مقامات رسمي ديدار داشته‌اند. «قرباني‌فر» كسي بود كه نقش مهم و اساسي را در «ايران-كنترا» در زمان ريگان ايفا كرد.
اين ملاقات‌ها درباره كسب اطلاعات درباره ايران و عراق و بخشي از جنگ قدرت در دولت بوش بود. وزارت دفاع با اين سياست كه تغيير رژيم در ايران دنبال شود اما وزارت خارجه و سازمان جاسوسي آمريكا(CIA) كه با اين روش موافق نبوده و روش‌هاي محتاطانه ديگري را پيشنهاد مي‌كردند.
گزار‌ش‌هاي اوليه درباره ملاقات‌هاي اوليه سال پيش در «نيوزدي» منتشر شد كه از آن زمان در اين باره توسط كميته اطلاعاتي سنا پي‌گيري مي‌شود. اينكه اين ملاقات‌ها به موضوع جاسوسي اخير بستگي دارد هنوز مشخص نيست اما FBI به دقت موضوع را زير نظر دارد. برخي تحقيقات نشان مي‌دهد كه ملاقات‌هاي انجام شده آنگونه كه گزارش شده تحت كنترل كاخ سفيد نبوده است. يكي از ملاقات‌ها برخلاف آنچه مقامات وزارت دفاع گفتند از مدت‌ها پيش توسط «رود» و «قرباني‌فر» برنامه‌ريزي شده بود و يك ملاقات ديگر هرگز به رسانه‌ها گزارش نشد. علت عدم افشاي چنين ملاقات‌هايي به نظر واضح است. ملاقات‌هاي وزارت دفاع و قرباني‌فر اين نكته را به ذهن مي‌آورد كه پنتاگون سعي داشت تا خارج از كانال‌هاي طبيعي سياست خارجي آمريكا، فعاليت‌هاي خود را براي تغيير رژيم در ايران دنبال كند. هدفي كه توسط شوراي سياست خارجي رئيس جمهور و يا خود رئيس جمهور تأييد نشده بود.
اولين ملاقات در دسامبر 2001 در رم اتفاق افتاد. ملاقاتي كه شامل فرانكلين، رود و نويسنده معروف نومحافظه‌كار مايكل لدين بود. لدين خود اين ملاقات را ترتيب داده بود(طبق گزارشات يونايتدپرس اينترنشنال، لدين در آن زمان مشاور داگلاس فيث بود.) در اين جلسه قرباني‌فر و تعدادي ايراني ديگر حضور داشتند. يكي از ايراني‌ها، به گفته برخي منابع آشنا با جلسه، يك مقام ارشد سابق سپاه پاسداران بود كه ادعا مي‌كرد اطلاعاتي درباره درجه و اهميت مخالفان در سرويس‌هاي امنيتي ايران دارد. گزارش‌ها همچنين حاكي از آن است كه «نيكولو پولاري» رئيس آژانس اطلاعاتي ارتش ايتاليا نيز دراين ملاقات حضور داشته است، به غير از او «آنتونيو مارتينو» وزير دفاع ايتاليا كه به خوبي در حلقه نومحافظه‌كاران واشنگتن آشناست در اين ملاقات حضور داشت.
يك روز پس از اين ملاقات، در 12 دسامبر 2001، در سفارت آمريكا در رم، «مل سمبلر» سفير جديد آمريكا در رم با مايكل لدين، يك دوست قديمي از حزب جمهوريخواه و وزير دفاع ايتاليا شام خصوصي صرف كرد. صحبت‌ها بلافاصله به جلسه روز قبل معطوف شد. مشكل آن بود كه اين براي اولين بار بود كه سفير سمبلر از اين جلسه چيزي مي‌شنيد.
به گفته برخي منابع دولتي در آمريكا، سفير بلافاصله درصدد آن برآمد تا بداند اين ملاقات چگونه اتفاق افتاد و او چه مي‌تواند بكند. از آنجايي كه ارتباط دولت آمريكا با سازمان‌هاي اطلاعاتي دولت‌هاي خارجي بايد زير نظر سازمان جاسوسي آمريكا باشد، سفير در ابتدا با رئيس دفتر CIA در رم تماس گرفت و سعي كرد بفهمد كه آيا او چيزي درباره ملاقات‌ با ايراني‌ها مي‌داند. اما اين خود سؤال برانگيز شد چون رئيس CIA در ايتاليا هم چيزي از اين ملاقات نمي‌دانست. بلافاصله سفير و رئيس CIA در رم پيام‌هاي فوري براي وزارت خارجه و CIA فرستادند و موضوع را گزارش كردند.
اين ملاقات باعث بروز نگران‌هايي شد. از اواخر سال 1980 سازمان جاسوسي آمريكا، افسران خود را از هر نوع ارتباطي با قرباني‌فر به دليل ماجراهاي ايران كنترا ممنوع كرد. اما چرا مقامات مياني پنتاگون با يك سازمان جاسوسي خارجي جلساتي را بدون اطلاع CIA كه برخلاف كليه معاهده‌هاي دولتي است ترتيب مي‌دهند؟
اين يك شكست شخصي براي سفير جديد هم بود. او مطابق سياست‌هاي وزارت خارجه، به ايتاليايي‌ها در مورد از سرگيري ارتباط با كشورهايي از جمله ايران هشدار داده بود و خواهان محدودشدن اين روابط شده بود.
طبق گفته منابع دولتي آمريكا، وزارت خارجه و CIA موضوع را به كاخ سفيد و مخصوصاً به «استفان هادلي» معاون «كاندوليزا رايس» مشاور امنيت ملي گزارش دادند. بعداً «پولاري» رئيس سازمان جاسوسي ايتاليا موضوع را به صورت خصوصي با جورج تنت مطرح كرد. هادلي در پيامي به مقامات رسمي دفتر داگلاس فيث و مايكل اعلام كرد كه تمام فعاليت‌ها را متوقف كنند. هادلي سپس با سفير آمريكا در رم تماس گرفت و به او اين اطمينان خاطر را داد كه چنين مسأله‌اي ديگر پيش نخواهد آمد و در صورت تكرار، موضوع سريعاً گزارش شود.
به نظر اين دستورها چندان جدي گرفته نشد و ملاقات دوم ترتيب داده شد. طبق خبري كه تابستان امسال در روزنامه معتبر «كوريره دلاسرا» منتشر شد، ملاقات دوم در ژوئن 2002 صورت گرفت. «منوچهر قرباني‌فر» به «واشنگتن مانتلي» در اين زمينه گفت كه او اين جلسه را پس از سيلي از فكس‌ها بين او و هارولد رود ترتيب داد.
قرباني‌فر خود در اين جلسه شركت نكرد اما مي‌گويد كه مقاماتي از مصر، عراق و آمريكا حضور داشتند. مقاماتي كه او از افشاي نامشان خودداري مي‌كند. عراقي‌ها و مصري‌ها در ابتدا تصويري كلي از وضعيت عراق و خاورميانه ارائه كردند و شرحي از آنچه كه در عراق اتفاق خواهد افتاد را گفتند. قرباني‌فر مي‌گويد كلمه، كلمه گفته‌هاي آنها اتفاق افتاده است.
آژانس امنيت ملي، وزارت دفاع و مايكل لدين از اظهار نظر در اين باره خودداري كرده‌اند.
به نظر هيچ كس در سفارت آمريكا در رم از اين جلسه دوم خبر نداشت. اما اين ارتباط‌هاي مخفيانه در جولاي 2002 اندكي آشكار شد. در جولاي مايكل لدين با سفير سمبلر ارتباط برقرار كرد و به او گفت كه در ماه سپتامبر به رم مي‌رود تا به كار خود با ايراني‌ها ادامه بدهد. (لدين در اين ارتباط نگفت كه مقامات پنتاگون در اين ماجرا دخالت دارند و بعدها به جاي سپتامبر، آگوست به رم رفت.)
سمبلر سريعاً قضيه را به واشنگتن گزارش داد و هادلي مجدداً به لدين گفت كه دست از اين كار بردارد.
يك بار ديگر، فرامين و دستورهاي هادلي ناديده گرفته شد. يك سال بعد در ژوئن 2003، ملاقات ديگري در رم با حضور رود و قرباني‌فر صورت گرفت. قرباني‌فر مي‌گويد هدف اين ملاقات كسب اطلاعات توسط رود درباره عراق و خاورميانه بود. «در جلساتي كه با همديگر ملاقات كرديم، ما به او سناريويي را داديم كه مي‌گفت طي روزهاي آينده چه اتفاقاتي در عراق مي‌افتد و آنچه كه ما به او گفتيم كلمه به كلمه اتفاق افتاد.» او مي‌گويد ما بارها در نقاط مختلف پاريس ملاقات كرديم و رود تنها با من ملاقات نكرد و با افراد ديگري هم جلسه داشت.
در تابستان 2003، كميته منتخب اطلاعاتي سنا درباره قرباني‌فر لدين و وزارت دفاع به نتايجي رسيده بود. يك ماه بعد سايت اينترنتي نيوزدي درباره كانال مخفي قرباني‌فر افشاگري كرد. رامسفلد، وزير دفاع آمريكا درباره ملاقات دسامبر 2001 توضيحاتي داد اما گفت كه اين ملاقات مسأله‌اي عادي و بي‌اهميت است. همان روزي كه دونالد رامسفلد اين اظهارات را بيان داشت، يك مقام ديگر وزارت دفاع به ملاقات‌هاي دوم در پاريس اشاره كرد و گفت اين تنها ملاقاتي تصادفي بين قرباني‌فر و مقامات پنتاگون بود.

قربانيفر خود به چنين ايده‌اي با ديده استهزا مي‌نگرد ومي‌گويد ملاقات تصادفي؟ ما مثلاً همه چيز را مشخص كرده بوديم او به واشنگتن مانتلي گفت همه چيز از پيش ترتيب داده شده بود و در جلسه بحث‌هاي زيادي با حضور افراد مختلف صورت گرفت.
طي يك سال گذشته كميته اطلاعاتي سنا تحقيقات محدودي را درباره ملاقات‌ها انجام داده است كه شامل گفت‌وگوهايي با داگلاس فيث و مايكل لدين بوده است. با توافق دو حزب قرار است تحقيقات كامل پس از انتخابات رياست جمهوري در نوامبر امسال انجام شود. جمهوريخواهان عضو اين كميته كه با ايده تغيير رژيم وزارت دفاع موافق هستند، نسبت به انجام تحقيقات مقاومت نشان مي‌دهند.دموكرات‌ها خواهان انجام چنين تحقيقاتي براي درك نقش محوري فيث و دفتر او در برخي مسائل اطلاعاتي مانند ارتباط صدام با القاعده، در اختيار داشتن سلاح‌هاي كشتارجمعي و مسأله چلبي هستند.
با قضيه و اتهامات جاسوسي اخيرا FBI، سوالات درباره فعاليت فيث و عمليات دفتر او تشديد مي‌شوند و به نظر هم اكنون تحت بررسي‌هاي جديد هستند.