آغاز و فرجام اولين دولت مقتدر سوسياليست جهان مبتني بر افکار کارل مارکس، احسان نراقي
اين مقاله اولين فصل کتاب تازه منتشر شده اي از احسان نراقي است به نام آزادي (مجموعه مقالات و مصاحبه ها، احسان نراقي، نشر افکار، 1383). نراقي در اين مقاله مفصل چگونگي شکل گيري، قدرت يابي و فروپاشي اتحاد جماهير شوروي را با اشاره به دلايل آن تشريح مي کند